Goede gewoontes die zelfontplooiing mogelijk maken

Met zelfontplooiing kun je meer uit jezelf halen en dromen verwezenlijken. Door goede gewoontes aan te leren, is het mogelijk om zelfontplooiing een onderdeel van je dagelijks leven te maken. Ben jij klaar om een betere versie van jezelf te worden?

Wat is zelfontplooiing en welke rol spelen gewoontes daarbij?

De betekenis van zelfontplooiing is het uiteen vouwen, uitrollen of ontwikkelen van jezelf. Dit kun je doen door je kwaliteiten en vaardigheden te ontwikkelen en nieuwe inzichten te verkrijgen. Ook het opdoen van ervaringen is hier een onderdeel van. Zelfontplooiing draait om het ontdekken van wat je belangrijk vindt en hier vervolgens je prioriteit van te maken waardoor je je dromen kunt verwezenlijken. 

De exacte invulling hiervan is heel persoonlijk. Iedereen heeft namelijk zijn eigen dromen en werkt op zijn eigen manier aan persoonlijke ontwikkeling. Vraag jezelf daarom af: wat is zelfontplooiing voor jou? Er zijn wel gewoontes die zelfontplooiing in het algemeen eenvoudiger kunnen maken. Gewoontes zijn dingen die je regelmatig doet, vaak zonder erbij na te denken. Juist omdat je ze op de automatische piloot doet, kost het tijd en energie om ze veranderen. Maar als je zorgt voor goede gewoontes, kunnen die je helpen het beste uit jezelf te halen.

Aandachtig leven stimuleert zelfontplooiing

Zelfontplooiing begint met een bewuster leven. Vaak reageren we automatisch op situaties. Een collega die vraagt of je kunt helpen terwijl je eigen takenlijst al overvol is? Zonder na te denken heb je al ja gezegd. Je komt thuis na een lange dag en hebt trek? Voor je het weet plof je met een zak chips op de bank. Deze automatische reacties zijn misschien niet de keuzes die je had willen maken als je eerst goed had nagedacht. Aandacht hebben voor het moment is een gewoonte die het mogelijk maakt beslissingen te nemen die je beter maken. Oefeningen voor meer mindfulness, zoals een zelfreflectiemoment met de Vertellis Chapters, helpen je bewuster te leven en vervolgens met zelfontplooiing betekenis aan je leven te geven.

Doelen zorgen voor een duidelijke richting

Wat is zelfontplooiing zonder doelen? Een ontwikkeling bij jezelf kun je bevorderen door duidelijk voor ogen te hebben wat je wilt bereiken. Misschien heb je wel vaag een idee van wat je wilt in het leven. Maar hoe kun je stappen zetten als je niet precies weet in welke richting je wilt gaan? Neem daarom af en toe de tijd om goed over je doelen na te denken en ze op te schrijven. Kies aan het begin van het jaar bijvoorbeeld twee dingen waar je je de komende twaalf maanden op wilt focussen. Vervolgens kan je per maand en week kijken welke specifieke dingen je kunt doen om aan deze grotere doelen te werken. Stel dat je doel dit jaar is om een wereldreis te maken, dan kan een maandelijks doel zijn om hiervoor genoeg geld te sparen. Om je effectiviteit per dag te vergroten, is het ook zinvol om ’s ochtends op te schrijven wat je die dag wilt bereiken. In het geval van de wereldreis, zet je bijvoorbeeld het boeken van je eerste accommodatie op je to-do list. 

Oefenen, oefenen, oefenen

Zelfkennis en weten wat je doel is, zijn de basis van zelfontplooiing. Maar als je niet oefent, is het toch erg lastig om iets te bereiken. Maak er dus een gewoonte van elk moment aan te grijpen om te oefenen. Stel dat je doel is om je werk met meer rust en minder stress uit te voeren. De eerstvolgende keer dat je paniek voelt opborrelen omdat je leidinggevende je een opdracht geeft waarvan je nog niet precies weet hoe je ‘m moet uitvoeren, geef je jezelf eerst een moment om na te denken. Je wilt je werk rustig uitvoeren. Wat is daarvoor nodig? Hoe pak je het aan? Als je elke ervaring als een oefenmoment beschouwt, wordt het vanzelf een gewoonte.

Weet wanneer je moet loslaten

Je kunt jezelf nog zoveel doelen stellen, soms gaan dingen niet zoals gepland. Daarom is het ook belangrijk dat je weet wanneer je plannen en ideeën moet laten varen. Wees flexibel. Accepteer dat dingen anders lopen dan je had verwacht. Wie zegt dat je hierdoor geen andere, misschien zelfs wel betere kans krijgt? Of is het mogelijk dat dit doel toch niet helemaal bij je past? Het is goed om te focussen en niet te snel op te geven. Het siert je als je niet bij de eerste tegenslag de handdoek in de ring gooit. Maar weet ook wanneer het genoeg is en je je energie beter anders kunt gebruiken. 

Een gezonde leefstijl voor meer energie

Een gezonde leefstijl kan natuurlijk een doel op zich zijn, bijvoorbeeld wanneer je dagelijks wilt sporten of meer groente wilt gaan eten. Fysieke en mentale gezondheid zijn ook een middel om andere doelen te bereiken. Als jij lekker in je vel zit, heb je meer energie om in je zelfontplooiing te steken en op die manier betekenis aan je leven te geven. Zorg dus goed voor jezelf. Besteed aandacht aan je lichamelijke gezondheid door op je voeding en beweging te letten. Maar denk ook aan je geestelijke gezondheid. Zorg bijvoorbeeld voor voldoende ontspanning, doe mindfulness oefeningen en ken je eigen grenzen.

Durf buiten je comfort zone te gaan

Er zijn mensen die liever voor de veilige, bekende weg kiezen en er zijn mensen die altijd iets nieuws of onbekends willen proberen. Om zelfontplooiing te stimuleren, zul je vaker die tweede persoon moeten zijn. Door dingen te doen die nieuw voor je zijn, word je niet alleen een moediger mens, je krijgt er ook nog eens meer kansen door. Als je steeds dezelfde weg kiest, blijft ook hetzelfde op je pad komen. Sta je open voor iets nieuws, zullen ook andere deuren openen. En dat is precies wat je nodig hebt voor zelfontwikkeling. 

Een stap buiten je comfort zone nemen betekent niet noodzakelijkerwijs dat je risico’s neemt. Soms is een minimale stap al voldoende voor nieuwe kansen. Of je nu in je eentje een weekendje weg gaat, je aanmeldt voor vrijwilligerswerk bij het lokale buurthuis of eens in de onderhandeling over je salaris gaat: jij weet het best waar je grenzen liggen en welke grenzen je kunt verleggen. Probeer er een gewoonte van te maken om je af te vragen waarom je bepaalde dingen altijd zo doet en of je ze misschien een anders zou kunnen doen. Dit maakt de weg vrij voor zelfontplooiing.